Nasza wczorajsza informacja o rozlokowaniu w Żaganiu bazy wojsk US Army wzbudziła ogromne zainteresowanie. Nie ma się co dziwić - w końcu przedsięwzięcie to może mocno wpłynąć na historię naszego miasta i okolic.
AMERYKANIE NIE BĘDĄ PIERWSI! ZOBACZ JAK ĆWIERĆ WIEKU TEMU ŻAGAŃ OPUSZCZAŁA ARMIA CZERWONA! [VIDEO]
Warto jednak pamiętać, że przez ponad 40 lat mieścił się u nas jeden z najważniejszych Garnizonów Armii Radzieckiej. Tak się składa, że zapowiadany na przyszły rok przylot wojsk amerykańskich, zbiegnie się z rocznicą ćwierćwiecza od opuszczenia Żagania przez Armię Czerwoną.
Wojska radzieckie zainstalowały się w naszych okolicach zaraz po zakończeniu II Wojny Światowej. W strefie wpływów Związku Radzieckiego utworzono wtedy cztery strefy stacjonowania i grupy wojsk. Polskę obejmowała tzw. "Północna Grupa Wojsk Armii Radzieckie". Jej granice dokładnie pokrywały się z granicami Polski. Pierwszym dowódcą Północnej Grupy został marszałek ZSRR Konstanty Rokossowski. Wszelkiego typu obiekty budowlane tworzone w garnizonach AR były w większości powiązane z poligonami, lotniskami i placami ćwiczeń, liczącymi łącznie ok. 58 tys. ha.
Wojska radzieckie zainstalowały się w naszych okolicach zaraz po zakończeniu II Wojny Światowej. W strefie wpływów Związku Radzieckiego utworzono wtedy cztery strefy stacjonowania i grupy wojsk. Polskę obejmowała tzw. "Północna Grupa Wojsk Armii Radzieckie". Jej granice dokładnie pokrywały się z granicami Polski. Pierwszym dowódcą Północnej Grupy został marszałek ZSRR Konstanty Rokossowski. Wszelkiego typu obiekty budowlane tworzone w garnizonach AR były w większości powiązane z poligonami, lotniskami i placami ćwiczeń, liczącymi łącznie ok. 58 tys. ha.
Jeden z takich garnizonów powstał także na naszych terenach i nazywany był Garnizonem Żagań. Tak jak w innych wojskowych miejscowościach, garnizon obejmował odizolowane od reszty miasta dzielnice. Po II wojnie światowej bazę poniemiecką przejęły wojska radzieckie. Znajdowały się tu dwa kompleksy: radziecki szpital wojskowy z budynkiem szpitalnym i obiektami przyległymi oraz lotnisko Stara Kopernia pod Tomaszowem (ok. 7 km od Żagania, o pow. 935 ha).
W 1945 r. rozbudowano i powiększono obiekt. Stacjonował tutaj 42. Tannenberski Pułk Lotnictwa Bombowego, który był jednostką pierwszego uderzenia. Oprócz pułku lotniczego były tutaj: samodzielny batalion zabezpieczenia technicznego lotniska, samodzielny dywizjon rakiet plot. Istniała także baza paliw.
W trakcie rozbudowy, kompleks lotniskowy zaprojektowano na autonomiczne i odizolowane miasteczko. W skład kompleksu weszły: budynki sztabowe i szkoleniowe, poniemieckie budynki mieszkaniowe, osiedle mieszkaniowe złożone z wybudowanych bloków mieszkalnych „Leningrad”, baraków mieszkalnych, sklepów, przedszkola i szkoły, połączona bocznicą kolejową z Żaganiem stacja paliwowa, wieże kontroli lotów z dwoma betonowymi pasami startowymi, schronohangary lotnicze i hangary (6 szt.) remontowe na samoloty, garaże na pojazdy oraz pomieszczenia magazynowe.
Nagranie poniżej zostało wykonane w Garnizonie Żagań w 1981 roku. podczas obchodów święta pułku.
Za początek oficjalnego wycofania wojsk radzieckich z Polski przyjmuje się 8–9 kwietnia 1991 r. Z garnizonu Borne Sulinowo wyjechał wtedy dywizjon rakiet, którego wyrzutnie były przystosowane do odpalania rakiet z głowicami jądrowymi. Oficjalne porozumienie między RP a Rosją w sprawie wycofywania JAR z Polski zostało podpisane dopiero 22 maja 1992 r. Określono w nim terminy wycofania na: 15 listopada 1992 r. dla jednostek bojowych oraz 31 grudnia 1993 r. dla pozostałych żołnierzy.
W trakcie rozbudowy, kompleks lotniskowy zaprojektowano na autonomiczne i odizolowane miasteczko. W skład kompleksu weszły: budynki sztabowe i szkoleniowe, poniemieckie budynki mieszkaniowe, osiedle mieszkaniowe złożone z wybudowanych bloków mieszkalnych „Leningrad”, baraków mieszkalnych, sklepów, przedszkola i szkoły, połączona bocznicą kolejową z Żaganiem stacja paliwowa, wieże kontroli lotów z dwoma betonowymi pasami startowymi, schronohangary lotnicze i hangary (6 szt.) remontowe na samoloty, garaże na pojazdy oraz pomieszczenia magazynowe.
Nagranie poniżej zostało wykonane w Garnizonie Żagań w 1981 roku. podczas obchodów święta pułku.
Za początek oficjalnego wycofania wojsk radzieckich z Polski przyjmuje się 8–9 kwietnia 1991 r. Z garnizonu Borne Sulinowo wyjechał wtedy dywizjon rakiet, którego wyrzutnie były przystosowane do odpalania rakiet z głowicami jądrowymi. Oficjalne porozumienie między RP a Rosją w sprawie wycofywania JAR z Polski zostało podpisane dopiero 22 maja 1992 r. Określono w nim terminy wycofania na: 15 listopada 1992 r. dla jednostek bojowych oraz 31 grudnia 1993 r. dla pozostałych żołnierzy.
Wycofanie się armii radzieckiej z Garnizonu Żagań nastąpiło stosunkowo szybko bo już w maju 1992 roku. Z tego okresu zachowało się nawet archiwalne nagranie zrealizowane przez jednego z radzieckich lotników z 42. Tannenberskiego pułku lotnictwa bombowego. Wylot rosjan nastąpił z lotniska w Wiechlicach koło Szprotawy. Poniżej można obejrzeć to kilkuminutowe nagranie.
Poniżej z kolei video pokazujące ostatnią przed wycofaniem się z Żagania defiladę z okazji 9 maja. Odbywały się one w naszym garnizonie co roku. Poniższe pochodzi z 9 maja 1991 r.
Obiekty garnizonu Żagań w tych kompleksach zostały przekazane stronie polskiej w lipcu 1992 r. i stały się własnością gminy. Obiekt szpitalny, po wyjeździe Rosjan, niszczał przez około 10 lat zanim nowi właściciele przekształcili go w hotel. Teren lotniska jest ciągle w procesie zagospodarowywania. Jednak nadal jego większa część niszczeje i jest do wykorzystania na cele inwestycyjne. W niektórych hangarach działają firmy branży komputerowej, budowlanej i metalurgicznej. Część pasa startowego lotniska wykorzystuje Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego z Zielonej Góry. Bliskość Żagania i konkurencyjne ceny spowodowały, że obiekty mieszkalne szybko zostały wyremontowane zamieszkane. Pozostałe części lotniskowych pasów startowych używane są do organizacji różnych imprez plenerowych, takich jak rajdy, zloty samochodowe, paintball, czy ASG.
Poniżej z kolei video pokazujące ostatnią przed wycofaniem się z Żagania defiladę z okazji 9 maja. Odbywały się one w naszym garnizonie co roku. Poniższe pochodzi z 9 maja 1991 r.
Obiekty garnizonu Żagań w tych kompleksach zostały przekazane stronie polskiej w lipcu 1992 r. i stały się własnością gminy. Obiekt szpitalny, po wyjeździe Rosjan, niszczał przez około 10 lat zanim nowi właściciele przekształcili go w hotel. Teren lotniska jest ciągle w procesie zagospodarowywania. Jednak nadal jego większa część niszczeje i jest do wykorzystania na cele inwestycyjne. W niektórych hangarach działają firmy branży komputerowej, budowlanej i metalurgicznej. Część pasa startowego lotniska wykorzystuje Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego z Zielonej Góry. Bliskość Żagania i konkurencyjne ceny spowodowały, że obiekty mieszkalne szybko zostały wyremontowane zamieszkane. Pozostałe części lotniskowych pasów startowych używane są do organizacji różnych imprez plenerowych, takich jak rajdy, zloty samochodowe, paintball, czy ASG.
Warto dodać, że bezpośrednio po wojnie liczebność wojsk radzieckich w Polsce wynosiła od 300 do 400 tys. żołnierzy. Garnizony PGW AR rozmieszczone były przede wszystkim na terenach Polski Zachodniej, na tzw. Ziemiach Odzyskanych, które po 1945 r. uważane były przez Związek Radziecki jako częściowo mu podległe. Przez cały czas pobytu i stacjonowania PGW AR garnizony miały charakter eksterytorialny, tj. były wyłączone z podziału administracyjnego Polski i nie można ich było zlokalizować na żadnej ogólnodostępnej mapie. Garnizony te nie znajdowały się też w spisie miejscowości administrowanych przez Polskę i były usunięte z podziału administracyjnego. Aż do 17 grudnia 1956 r. Armia Radziecka stacjonowała (od 1944 r. przez dwanaście lat) na polskich ziemiach bez jakiejkolwiek umowy oraz określonego czy unormowanego statusu. JAR stacjonowały w zasadzie jako okupant na nowo zdobytych ziemiach, stanowiących niejako łup wojenny, szczególnie na ziemiach zachodnich. Na początku lipca 1945 r. spośród ok. 84 tys. wagonów przewożących ładunki wojskowe, większość wypełniona była trofeami wojennymi Armii Czerwonej. Wartość sprzętu i mienia wywiezionego przez oddziały radzieckie z Polski do lipca 1945 r. ocenia się na 500 mln dolarów.
Na koniec zamieszczamy jeszcze video z przejażdżki radzieckiego żołnierza, którą często odbywał z Żagania do Tomaszowa. Nasze miasto z 1992 roku można obejrzeć przez pierwsze dwie minuty filmu. Zapraszamy do oglądania.
Na koniec zamieszczamy jeszcze video z przejażdżki radzieckiego żołnierza, którą często odbywał z Żagania do Tomaszowa. Nasze miasto z 1992 roku można obejrzeć przez pierwsze dwie minuty filmu. Zapraszamy do oglądania.
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj